Dostęp do rynku pracy dla cudzoziemców

Cudzoziemiec spoza Unii Europejskiej, który chce legalnie pracować w Polsce, nie tylko na podstawie umowy o pracę, ale również na podstawie umowy o dzieło musi posiadać pozwolenie na pracę w naszym kraju. Nie dotyczy to uchodźców, a także cudzoziemców z Unii Europejskiej – w tym ostatnim przypadku przydatny jest jednak numer PESEL. Na uprzywilejowanej pozycji są również obcokrajowcy, którzy studiują w Polsce bądź są absolwentami polskich uczelni.

Spoza Unii Europejskiej – karta pobytu

Cudzoziemców spoza Unii Europejskiej pracodawcy mogą zatrudniać w momencie gdy takie osoby posiadają zezwolenie na pobyt stały lub czasowy, co jest równoznaczne z pozwoleniem na pracę. W takich przypadkach potwierdzeniem takiego statusu jest Karta pobytu – dokument formatu naszego dowodu osobistego. Zasadnicze informacje znajdują się z jednej i drugiej strony dokumentu. Na awersie powinno widnieć: Pobyt stały lub Pobyt czasowy. Na rewersie zaś: Dostęp do rynku pracy.

O pozwolenie na pobyt stały ubiega się cudzoziemiec, który przybył do naszego kraju legalnie – najczęściej na podstawie wizy. Decyzja wydawana jest na czas nieokreślony. Karta pobytu jest ważna przez 10 lat, co 10 lat należy ją wymienić. Analogicznie jest z ubieganiem się o pozwolenie na pobyt czasowy. Procedura uzyskania zezwolenia toczy się w urzędzie wojewódzkim w wydziale właściwym ds. cudzoziemców w województwie, w którym mieszka cudzoziemiec.

Pracodawcy powinni pamiętać, że umowa o dzieło jaki i zlecenia czy pracę zawarta zarówno na czas określony, jak i nieokreślony wygasa, jeżeli skończy się ważność posiadanego przez cudzoziemca pozwolenia na pracę i nie uzyska on nowego pozwolenia.

Spoza Unii Europejskiej – bez karty pobytu

Cudzoziemców, którzy nie posiadają Karty pobytu, też można zatrudnić. Odbywa się to na podstawie oświadczenia składanego do Powiatowego Urzędu Pracy. Dotyczy to jednak tylko osób pochodzących z Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdowy, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy. W tym przypadku przejście procedury jest po stronie pracodawcy – musi złożyć w odpowiednim dla siedziby firmy Powiatowym Urzędzie Pracy pisemne oświadczenie o powierzeniu wykonania pracy danemu cudzoziemcowi. Uprawnia to cudzoziemca do uzyskania wizy i legalnego wjazdu na teren Polski. Cudzoziemiec może pracować wtedy 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej z pracodawcą. Oczywiście pozwolenie na pracę w tym przypadku oznacza, że cudzoziemiec może ją wykonywać tylko dla pracodawcy, który go zarejestrował.

Spoza Unii Europejskiej – status Uchodźcy

Cudzoziemcy, którzy mają nadany status Uchodźcy mają automatycznie dostęp do rynku pracy. Oznacza to, że nie muszą występować do urzędu wojewódzkiego o Kartę pobytu z adnotacją: Dostęp do rynku pracy.

O status uchodźcy dana osoba zwraca się do Urzędu do Spraw Cudzoziemców, który na rozpatrzenie wniosku ma maksimum 6 miesięcy. Po uzyskaniu statusu dana osoba dostaje Kartę Pobytu – dokument w formacie naszego dowodu osobistego, wydany przez Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców, z zasadniczym wpisem: Status Uchodźcy. Na odwrocie tego dokumentu nie widnieje adnotacja: Dostęp do rynku pracy – jak przy Kartach Pobytu osób nie zaklasyfikowanym jako uchodźcy.

Nie każdy może zostać uchodźcą. By starać się o taką ochronę, musi zachodzić uzasadniona obawa przed prześladowaniem w kraju pochodzenia z powodu przekonań politycznych, rasy, religii, narodowości lub przynależności do określonej grupy społecznej. Z tego powodu na przykład wielu Ukraińców nie dostaje takiego statusu, szczególnie Ci, którzy wyjeżdżają z terenów nieobjętych działaniami wojennymi. Najwięcej pozytywnie rozpatrywanych wniosków przypada Czeczeńcom, sporo jest też uchodźców z Białorusi.

Z Unii Europejskiej

Cudzoziemcy z terenu Unii Europejskiej przebywający w naszym kraju nie muszą mieć pozwolenia na pracę. W pewnym momencie jednak ważnym staje się, żeby posiadali numer PESEL. Posiadanie tego numeru nie jest warunkiem legalnego pobytu i prawa do wykonywania pracy w Polsce, ale w dłuższej perspektywie jego uzyskanie jest konieczne. Dla pracodawcy jest on niezbędny do prawidłowego sporządzania dokumentacji dotyczącej podatku PIT i składek ZUS. Dla cudzoziemca posiadanie numeru PESEL jest znacznym ułatwieniem. Jego brak np. utrudnia założenie rachunku bankowego czy zawarcie umowy na telefon.

Jeżeli cudzoziemiec zamelduje się na pobyt powyżej 30 dni – dostaje numer PESEL automatycznie w urzędzie gminy właściwym dla adresu zameldowania albo dla adresu siedziby firmy w której pracuje. Dla cudzoziemców pracujących na terenie Polski dla firmy spoza naszego kraju, albo dla tych, którzy nie pracują, a chcą uzyskać PESEL po zameldowaniu – dokument wydaje tylko Urząd Dzielnicy Śródmieście miasta stołecznego Warszawy, ul. Nowogrodzka 43.

Jeżeli pobyt trwa dłużej niż trzy miesiące, na cudzoziemcu spoczywa obowiązek zarejestrowania się u wojewody właściwego ze względu na miejsce swojego pobytu, który wydaje mu zaświadczenie.

Karta Polaka

Karta Polaka to dokument potwierdzający przynależność danego cudzoziemca do narodu polskiego. Wydawana jest jest przez właściwego polskiego konsula. Dzięki tej karcie możliwe jest wykonywanie przez cudzoziemca pracy w Polsce bez zezwolenia na pracę (art. 87 ust. 2 pkt 6 ustawy o promocji zatrudnienia oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka).

Studenci i absolwenci uczelni w trybie stacjonarnym

Studenci bądź absolwenci studiów stacjonarnych najczęściej posiadają Kartę pobytu – w tym przypadku sprawa jest jasna. Są jednak studenci, którzy przebywają legalnie w Polsce na podstawie wizy. Na mocy rozporządzenia Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych z 2015 roku – nie muszą mieć pozwolenia na pracę, do ich zatrudnienia wystarczy wiza i dokument potwierdzający naukę z uczelni. W podobnej sytuacji są studenci, którzy w Polsce odbywają staże studenckie, na które skierowały je międzynarodowe organizacje.

Dostęp do rynku pracy bez pozwolenia na pracę mają również cudzoziemcy, którzy są absolwentami polskich uczelni w trybie stacjonarnym. Można ich legalnie zatrudnić na podstawie dyplomu ukończenia polskiej uczelni.

Kary za nielegalne zatrudnieniem

Wykonywanie pracy na podstawie pozwolenie na pracę jest ważne zarówno dla cudzoziemca jak i pracodawcy. Cudzoziemiec pracujący nielegalnie może być ukarany grzywną nie niższą niż 1000 zł i przede wszystkim zostać wydalony z Polski. Pracodawca zatrudniający nielegalnie cudzoziemca będzie musiał zapłacić grzywnę od 1000 do 30 000 zł.

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Site Footer

0
Would love your thoughts, please comment.x